UZMANLIK ALANLARIYLA SİZE YENİLİK KATACAK

UZMANLIK ALANLARIYLA SİZE YENİLİK KATACAK

Cihat DÜNDAR, Uzman Psikolog Yağmur Çelik ile sizin konuştu. Uzmanlık Alanları ve aldığı terapi eğitimlerini de okuyacağınız röportajda bir çok bilgi verici açıklamada bulunan Yağmur Çelik çocuk ve yetişkin psikologları arasındaki farkı anlattı. Çocuklara psikolojik destek verebilecek kişiler hakkında bilgi verdi ve mesleki bir kitap çıkaracağını da dile getirdi. İşte Uzman Psikolog Yağmur Çelik ile yaptığımız keyifli sohbet sizlerle.

Öncelikle sizi tanımak isteriz. Uzman Psikolog Yağmur Çelik kimdir?

Lisans eğitimini Yeditepe Üniversitesinde tamamladıktan sonra Işık Üniversitesi’nde Klinik Psikoloji yüksek lisans programını başarı ile tamamlayarak Uzm. Klinik Psikolog ünvanını aldı. Öğrenciliği sırasında psikoloji alanında birçok kongre ve çalışmalara katıldı, bildiri ve araştırma sunumları yaptı. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden pedagojik formasyon eğitimini tamamlayarak ailelere ve öğretmenlere psikopedagojik destek verdi.

Psikohayat Akademinin kurucusu Uzman Klinik Psikolog Yağmur Çelik üniversite döneminde bir çok gönüllü çalışmalara ve stajlara katılarak üretkenliği önemseyen ve bildiklerini öğrencilerine ve çevresine aktarmaktan memnuniyet duyan bir uzman. 2018 yılından beri kendi kurduğu “Psikohayat Akademi” merkezinde çalışmalarına devam etmektedir.

Varoluşçuluk ve logoterapi, çocuk-ergen- aile için çözüm odaklı terapi, yetişkinlerde Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT), Şema Terapi ve dinamik terapi alanlarında süpervize edilmiştir ve seanslarını bu eğitimler doğrultusunda yürütmektedir. Çocuk resimlerinin analizi ve çocuğun ruh sağlığının çizimlerine yansımasını içeren kapsamlı bir kitap yazma aşamasındadır. Kurumlara ve uzmanlara yönelik “Kişilik Analizi”, “Motivasyon ve Verimlilik, Zaman Yönetimi”, “Mindfulness Bilinçli Farkındalık” “Çocuklarda Dikkat, Konsantrasyon ve Hafıza Teknikleri”, “Çocuk Resimlerinin Psiko-pedagojik Analizi”, “Oyun Terapileri” “Çocuk testleri” “Çocuk ergen psikoterapi teknikleri” eğitimlerini vermektedir.

Yağmur Çelik, Çocuklara yönelik “Dikkat Eksikliği, Hiperaktivite bozukluğu, Wisc-4 Zeka Testi, Stanford Binet Zeka Testi, Moxo Testi, Disleksi, Gelişim, Uyum, Duygulanım ve Davranışsal Sorunlar, Sınav Koçluğu, Çocuklara Yönelik EMDR Terapisi” hizmetleri vererek aynı zamanda American Play Therapy derneğine bağlı Oyun Terapistidir.

UZMANLIK ALANLARI

Çocuk, Ergen ve Yetişkin Psikoterapileri, Ebeveyn Danışmanlığı ve Aile Danışmanlığı

TERAPİ EĞİTİMLERİ

Varoluşçuluk ve Logoterapi, Çözüm Odaklı Terapi, BDT-Bilişsel Davranışçı Terapi, Bütüncül Oyun Terapisi, Psikodinamik Terapi, Şema Terapi, Mindfulness Bilinçli Farkındalık Terapileri, Emdr Terapisi, Hipnoterapi, Disleksi ve Öğrenme Güçlüğü, Eft Teknikleri ve Aile Denerjileri,Sanat Psikoterapileri, Transaksiyonel Analiz, Duygu Odaklı Terapi, TAT, CAT, Rorschach Test Uygulayıcısı.

Psikoterapi Nedir?

Psikoterapi bir uzman eşliğinde konuşma yoluyla sorunları aşma sürecidir. Konuşma yoluyla bir diğerine yardım etmek aslında günlük hayatta insanların sıklıkla birbirlerine yaptığı bir şeydir. Psikoterapinin amacı kişilerin yaşadıkları sorunlar karşısında; yaşam olaylarına ilişkin düşünce, duygu ve davranışlarını fark etmeleridir. Psikoterapi, kişilerin fark ettikleri bu düşünce duygularla yeniden ilişki kurma sürecidir. Kendi içinde ayrılan farklı bireysel kuramlara sahip birçok terapi yaklaşımıyla, kişilerin yaşadıkları süreci yeniden anlamlandırmalarına, geçmiş ile bağ kurarak bugünü yeniden yapılandırmalarına yardımcı olur. Kurulan bağlantılar sayesinde kişilerin baş etme mekanizmalarının güçlenmesine, empati ve iç görü becerilerinin gelişmesine, kendilik algılarının değişerek yaşamsal stres kaynaklarıyla daha sağlıklı mücadele edilmesine olanak tanınır.

Çalışma alanlarınız nelerdir?

Çocuk Ergen ve Yetişkinlerle Bilişsel Davranışçı Terapi, Dinamik psikoterapi, Emdr Terapisi, Şema terapi. Çocuklarla sanat terapisi. Bütüncül oyun terapisi. Zeka, dikkat ve gelişim testleri. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu psikoterapi programları, Ebeveynler İçin Filial Oyun Terapisi, Çocuğun Ruhsal Dünyasının Projektif Testlerle Değerlendirilmesi, TAT, CAT, Rorschach Testleri UygulayıcısıÇocuk Çizimleri Analizi, Ad-Ip Dikkat Eksikliği Hiperaktivite programı, Todi cognnit öğrenme güçlüğü- disleksi -dehb programı, Pergel performans geliştirme programı.

Psikoterapi Ne Kadar Sürer?

Herkesin tedavisi farklıdır. Tedavinin süresinin ne kadar olacağı birçok faktöre bağlıdır. Karışık konularınız ya da ele almak istediğiniz nispeten basit bir sorunuz olabilir. Bazı terapi tedavi türleri kısa vadeli, bazılarıysa daha uzun olabilir. Pratikte, ödeme gücünüz de sınırlı olabilir. Bununla birlikte, terapinin uzunluğunu en başta konuşmak önemlidir. Bu size doğru yola çıkma, hedeflerinize ulaşma ve neyi başarmak istediğinize dair bir fikir verecektir. Tedavi ilerledikçe bu konuyu tekrar gözden geçirmekten korkmayın, çünkü hedefler genellikle tedavi sırasında değiştirilir.

Psikoterapide ilerlemenizi değerlendirmek için ipuçları

• Hayatınız daha iyi olma yönünde değişiyor mu? Hayatınızın farklı bölümlerine bakın: iş, ev, sosyal yaşam.

• Sizin ve terapistinizin belirlediği hedefleri yerine getiriyor musunuz?

• Psikoterapi zorlu mu? Seni rahatsız ediyor mu?

• Kendini daha iyi anlamaya başlamışsın gibi hissediyor musun?

• Kendini daha güvende hissediyor musun?

• İlişkileriniz gelişiyor mu?

Psikoterapistiniz, sizinle birlikte çalışarak, ihtiyaçlarınızı ve ilerlemelerinizi yeniden değerlendirir. Bununla birlikte, terapinin bir rekabet olmadığını unutmayın. Başlangıçta planladığınız oturum sayısındaki hedeflerinize uymazsanız, başarısız değilsiniz. Bunun yerine, genel ilerleme ve yol boyunca öğrendiğiniz şeylere odaklanın.

Çocuk Psikoloğu Kimdir, Ne Yapar?

Temel güven duygusu, sevgi ve kabul görme, bağımsızlık kazanımı, girişkenlik gibi çocuğun psikolojik ihtiyaçlarının en az fiziksel ihtiyaçlar kadar giderilmesi gerekmektedir. Psikolojik ihtiyaçların tam olarak karşılanmaması veya bazı ebeveynler tarafından görmezden gelinmesi, çocukta birtakım uyumsuz davranışlara ve gelişimsel sorunlara sebep olmaktadır. Ebeveynler çoğu zaman çocuklarındaki davranışsal değişimler ile bu durumu fark etmekte ve ne yapılacağı konusunda endişelenmektedir. Belli dönemlerde çocuğun ihtiyaçlarının kaçırılmış olması anne babayı kötü ebeveyn yapmayacaktır. İyi bir anne baba olmanın koşulları arasında çocuğu iyi gözlemlemek ve çocuktaki değişimleri görebilmek yer alır. Çocuğundaki ruhsal ve davranışsal değişimleri gören anne baba, kendi başına sorunları çözemiyorsa, bir çocuk psikoloğuna danışarak bu sorunların üstesinden gelebilir.

Çocuk psikoloğunu tanımlamadan önce çocuk dediğimiz grubun yaş aralığının 0-18 yaş grubundan oluştuğunu belirtmek gereklidir. Her yaş grubunun bebeklik(0-2 yaş), okul öncesi dönem(3-6 yaş), okul çağı dönemi(6-12 yaş), erken ergenlik dönemi(12-14 yaş) ve ergenlik(14-18 yaş) gibi alt yaş grupları da olmasına rağmen çocuk psikolojisi alanında çalışan uzmanlara genel olarak çocuk ve ergen psikoloğu denilmektedir. Özellikle ergenlik döneminde olan çocuklar çocuk ifadesinden hoşlanmadıkları için bu yaş grubundaki çocuklara ergen ifadesi kullanılmaktadır. Bunun yanında ergenlik döneminde yaşanan psikolojik sorunlar daha özelleşmekte olduğundan böyle bir ayrımın yapılması gerekli de olmaktadır.

Çocuk ve ergen psikoloğu genellikle çocuk ve ergen psikiyatristi ile karıştırıldığından, bu ayrımı yapmak da yerinde olacaktır. Toplumda psikolog ve psikiyatrist kavramları iç içe geçmiş gibi görünmekte ancak bu iki alan aldıkları eğitimler bakımından çok büyük farklılıklar içermektedir.

Kısaca bahsetmek gerekirse psikiyatrist; tıp fakültesinden mezun olarak sonrasında dört yıllık psikiyatri eğitimi almış doktorlara denilmektedir. Bu sayede hem bedensel rahatsızlıklara hem de insanın ruhsal yapısına hakim olan bir uzmanlık alanı olarak karşımıza çıkmaktadır. Psikologlar ise dört yıllık fen-edebiyat fakültesi psikoloji bölümü mezunu olan kişilerdir. Bu iki meslek çoğu zaman birlikte çalışsa da mesleki yeterlilikler açısından bazı farklar bulunmaktadır. Mesela çocuk psikoloğunun ilaç yazma yetkisi yoktur. Bu nedenle çocuğunuzu psikoloğa götürdüğünüzde eğitim bilgilerine bakarak psikolog ile psikiyatrist arasındaki ayrımın mutlaka farkına varmalısınız.

Çocuk Neden Psikolojik Desteğe İhtiyaç Duyar?

Bebeklerde ve çocuklarda görülen psikolojik ve davranışsal sorunlara birçok faktör neden olabilir. Bazı bebeklerde genetik yapıya bağlı gelişim anormallikleri görülür. Bazısında kızamıkçık gibi viral enfeksiyonlar risk faktörü oluşturmaktadır. Bununla beraber prematüre doğan bebekler de bilişsel gelişim ve dikkat problemleri yaşama konusunda risk altındadır. Bebekler ve çocuklar sosyal ve çevresel etmenlerden de etkilenmektedir. Örneğin ailede yaşanan boşanma, aile çatışması, aile içi şiddet, alkol veya madde kullanımı, stresli yaşam olayları ya da yoksulluğun şiddetli yaşandığı ailelerde çocukların psikolojik sorun yaşaması yüksek olasılıktır. Son olarak da özellikle annede depresif örüntüler gördüğümüz çocuklar psikiyatrik sorun yaşamaya yatkındırlar. Çocuklarda görülen psikolojik bozuklukların kökeninde kalıtımsal ve çevresel nedenler olduğu kadar biyolojik, sosyal ve psikolojik ihtiyaçların engellenmesi de yatmaktadır. Bu bakımdan çocuğun yaşına göre psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarının ne ölçüde giderilip ne ölçüde engellendiğini bilmek sorunu anlamak açısından önem taşır.

Çocuk Psikoloğu Ne Yapmaz?

Çocuk psikologları, üniversitelerin eğitim fakültesi ya da fen-edebiyat fakültesi mezunu olup psikoloji alanında yüksek lisans yapmalarından dolayı hekim statüsünde değillerdir. Bu sebeple çocukların bedensel yakınmaları veya ciddi ruhsal bozukluklar için kesin tanı koyarak ilaç yazma yetkileri yoktur. İlaçlı tedaviyi tıp fakültesi mezunu psikiyatristler yapmaktadır. Bu nedenle çocuk psikologları genellikle çocuk psikiyatristleriyle iş birliği içinde çalışmaktadır. Çocuk psikiyatristi eğer gerekliyse çocuğa ilaçla birlikte terapi görmesini uygun görebilir ve bunu çocuk psikologlarından talep edebilir. Çocuk psikologları daha önce belirtmiş olduğumuz gibi çocuklara psikolojik destek verme sürecini terapi yaklaşımlarıyla sağlamaktadır. Bu nedenle çocuğunuzu ilk etapta çocuk psikoloğuna götürebilir, genel ruhsal analizi için çocuk psikologlarından destek alabilirsiniz. Yaşanılan sorun için gerekirse psikolog sizi çocuk psikiyatristine yönlendirecektir.

Kimler Çocuğa Psikolojik Destek Sunabilir?

Anne babaların çocuğun ruhsal gelişimindeki bazı aksaklıkları fark etmesiyle “Şimdi ne yapacağım?” sorusu akıllarını kurcalamaktadır. Bu noktada güvenilir ve doğru psikolojik destek alınması çocuğun ruhsal sağlığı açısından oldukça önemlidir. Öncelikle psikoloji lisans bölümü, rehberlik ve psikolojik danışmanlık bölümü ya da psikiyatri alanında eğitimini tamamlamış olan uzman kişilerden bu desteklerin alınması şarttır. Çocuk psikolojisi alanında çalışan uzmanların unvanları olarak karşımıza çocuk psikoloğu, çocuk psikiyatristi ve okul psikoloğu çıkmaktadır. Çocuktaki psikolojik bozuklukları keşfeden çoğu zaman anne baba olmakla birlikte okul çağındaki çocukların öğretmenleri de sorunları fark edebilmektedir. Çocuklardaki sorunları fark eden öğretmenler anne babayı bilgilendirdikten sonra çocuğu okul psikoloğuna yönlendirme de aracı olabilir. Okul psikoloğu ile görüşen çocuk için eğer gerekli görülürse daha ileri düzeydeki vakaların çözümü için çocuk psikiyatristine veya özel alanda çalışan çocuk psikoloğuna yönlendirme yapılabilir.

Oyun terapisi nedir?

Çocuklar oyun oynamayı severler. Yetişkinler kadar duygularını anlayabilme ve konuşabilme becerileri gelişmemiştir. Bu nedenle, oyunun, çocuklara deneyimlerini ve duygularını ifade etme fırsatı sunduğundan iyileştirici bir özelliği vardır. Çocuklar, oyunlarında davranışlarını etkileyen kızgınlık, üzüntü, korku, ya da hayal kırıklığı gibi duyguları terapistin sağladığı güvenli bir ortamda yeniden canlandırabilirler.

Oyun terapisi, terapistin çocukla güveli bir ilişki kurduğu, çocuğun problemlerinin açığa çıkarıldığı ya da üzerinde çalışıldığı, çözüme varılan, yeni becerilerin pratik edildiği ve kapanışın hazırlandığı bir süreçtir. Oyun terapisi esnasında duygu durumu ve davranış değişiklikleri normal ve beklenen bir sonuçtur. Bazen işler iyiye değil de daha kötüye gidiyor gibi görünebilir. Bu beklenen ve normal bir şeydir. Bunu fark ederseniz, bunu çocuğunuzun terapistiyle konuşun. Ayrıca oyun terapisinde terapist çocuğu hayatı ya da travmatik deneyimiyle ilgili bilgi hakkında zorlamayacak, çocuğun kendi hızında sorunları işlemesine izin verecektir.

Oyun Terapisinin Çocuğumun Evdeki Oyunundan Farkı Nedir?

Oyun oynamak çocuğa yaşamlarında insanlarla girdikleri etkileşimleri yeniden canlandırma fırsatı veren doğal bir fırsattır. Oyunun üç temel amacı vardır: İlk ikisi çocuğun bilişsel ve motor gelişimini desteklemek, üçüncüsü ise duygusal çatışmaların çözülmesini sağlamaktır.

Aileler oyun terapisine katılabilir mi?

Oyun terapisinde anne ve babanın katkısı en önemli unsurlardan biri. Oyun terapisti ve aile arasındaki görüşmeler devam eder ve terapist uygun görürse kimi zaman anne ve babayı hatta çocuğun hayatında etkin bir role sahip olan anneanne, babaanne, dede, teyze ve hala gibi akrabaları da sürece davet edebilir. Terapist gerekli görürse anne ve baba da oyuna dahil edilebilir. Ayrıca oyun terapisti, ebeveynlere terapi zamanları dışında çocuklarına uygulayabilecekleri tavsiyelerde bulunur.

Çocuğumun problemlerini nasıl anlayabilirim?

Çocuk problemlerini anlamak için çocuğunuzu iyi tanımanız ve izlemeniz gerekmektedir. Aynı zamanda gelişim dönemlerindeki durumlarına göre yaşıtlarıyla kıyaslama yapabilirsiniz. Farklılıklar gördüğünüz andan itibaren bir uzmana danışarak bilgi alabilirsiniz. Sonuç olarak 0-6 yaş dönemindeki çocuklar her şeyi çevrelerinden gözlemleyerek öğrenirler. Bu nedenledir ki problemlerin çoğunluğu bu yüzden ortaya çıkmaktadır. Büyük bir oranda aile içindeki iletişim de çocuğun gelişimi açısından önemlidir. Aile içinde yaşanabilecek bir temas bozukluğu veya çatışma çocuğun farklı bir gelişim göstermesine sebep olabilecektir.

Çocuk ve Ergen Psikiyatristiyle Psikolog, Pedagog, Erişkin Psikiyatristleri arasındaki farklar nelerdir?

Çocuk ve Ergen Psikiyatristleri 0-18 yaş arasındaki çocukların yaşadığı sorunlara tanı koyan ve tedavi eden 6 yıllık tıp fakültesini bitirerek çocuk ve ergen psikolojisi üstüne 4 yıllık uzmanlık eğitimi almış doktorlardır. Yaşanan sorunun terapi ya da medikal tedaviyle düzeleceğine karar verecek tek yetkin kişilerdir. Klinik psikologlar da bazı psikiyatrik hastalıkları tanıyabilmekle beraber psikiyatrik rahatsızlıklarla karışabilecek hipotiroidi, epilepsi gibi tıbbi hastalıklarla ilgili eğitimleri olmadığı için psikiyatrik belirtilerle gidebilecek bu tür hastalıkları tanıyamama, atlama, yanlış değerlendirme ihtimalleri vardır bu yüzden en uygun yaklaşım bir hastanın önce çocuk ve ergen psikiyatristi tarafından değerlendirilip terapi ihtiyacı olduğuna karar verilirse psikoloğa yönlendirilmesidir. Aynı zamanda doktorun kendisi de psikoterapi uygulayabilir. Erişkin Psikiyatristlerde 18 yaş ve sonrası sorunlara tanı koyan ve tedavi eden 6 yıllık tıp fakültesini bitirerek erişkin psikolojisi üstüne 4 yıllık uzmanlık eğitimi almış doktorlardır. Psikolog, 4 yıllık psikoloji üzerine eğitim alan kişilerdir. Hasta tedavisini yapmaya yetkin olan psikologlar sadece uzman klinik psikologlardır. Uzmanlığını başka alanda almış psikologlar ve uzmanlığını almamış sadece psikoloji bölümünden mezun olan psikologlar hastaya herhangi bir tanı koyma, tedavi yapma ya da test yapma konusunda yetkin değildir. Pedagoglar çocuk gelişimi üzerine 4 yıllık fakülte bitiren kişilerdir. Pedagogların hasta görmesi ve tedavi etme yetkisi yoktur. Sadece ailelere çocuk gelişimi üzerine bilgilendirme yapabilir. Yukarıda bahsettiğimiz nedenlerden dolayı 18 yaş altında çocuğunuz bir sorun yaşıyorsa önce Çocuk ve Ergen Psikiyatristinin çocuğunuzu muayene etmesi en uygunudur.

Mesleki bir kitap yayınlamayı düşünüyor musunuz?

Evet, bu yıl derece alan yüksek lisans tez projemin konusu olan çocuk resimlerinin psikoterapide incelenmesine yönelik bir kitap yazma aşamasındayım.